Świerzb u dzieci – objawy, rozpoznanie – jak pozbyć się świerzbu?

Świerzb u dzieci – objawy, rozpoznanie - jak pozbyć się świerzbu?

Jednym ze schorzeń skóry jest świerzb, który jest wywoływany przez roztocza świerzbowca. Ponieważ jest to choroba zakaźna i dotykająca ludzi w różnym wieku, w tym najmłodszych, warto znać objawy świerzbu i wiedzieć, jak je skutecznie złagodzić

 

Ile osób dotyka świerzb?

W latach 2001-2008 w Polsce świerzb zdiagnozowano u ponad 100 tys. pacjentów[1]. W porównaniu do lat poprzednich zachorowalność maleje, dlatego też współcześnie nie rejestruje się już zachorowań (taki obowiązek istniał do 2008 r.). Mimo że z roku na rok liczba zachorowań maleje, to nie należy lekceważyć tego problemu.

Najbardziej narażeni na zachorowanie na świerzb są najmłodsi (do 15 roku życia). Świerzb u niemowlaka może się pojawić wówczas, gdy jego rodzice korzystają ze żłobka. Dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym znaczną część dnia spędzają w gronie rówieśników. Tymczasem kontakt z innymi osobami to jeden z czynników, który jest wymieniany jako podwyższający ryzyko wystąpienia objawów świerzbu. Z tego względu rodzice powinni być wyczuleni i bacznie obserwować zachowanie swoich dzieci. To najprostszy sposób, aby szybko zauważyć niepokojące objawy świerzbu i skutecznie pomóc maluszkowi.

 

Czym jest świerzb?

Świerzbowiec ludzki jest mały – ludzkie oko go nie widzi. Okres wylęgania świerzbu wynosi najczęściej do 4 tygodni od momentu, gdy roztocza przedostały się na ciało. Objawy świerzbu, które pojawiają się po około 6 tygodniach zarażenia, są jednak bardzo przykre – wspomnieć wystarczy silny świąd. To efekt działalności świerzbowców, które drążą tunele w warstwie naskórka (w tunelach składne są jaja).

Ciężką i rzadko spotykają postacią świerzbu jest świerzb norweski (zwany również hiperkeratotycznym). Na tę odmianę świerzbu najczęściej chorują osoby, u których doszło do obniżenia odporności. Dotyka ona także pacjentów, u których zdiagnozowano niedorozwój fizyczny lub umysłowy. Również zaburzenia o podłożu neurologicznym mogą przyczynić się do wystąpienia świerzbu norweskiego. Dla tej postaci choroby skóry charakterystyczne jest występowanie zmian w nietypowych lokalizacjach. Wykwity mogą pojawić się m.in.: na twarzy, szyi, kolanach i łokciach.

Przyczyny świerzbu

 

Dlaczego choruję? Świerzb – początki

Zaobserwowanie objawów świerzbu wraz z przeprowadzeniem badań pozwala postawić prawidłową diagnozę i wdrożyć optymalne leczenie. Jak dochodzi do zakażenia świerzbem? Ponieważ choroba jest zakaźna, to do przeniesienia świerzbowca ludzkiego dochodzi na dwa sposoby – poprzez:

  • bezpośrednie kontakty z chorym – wystarczy podanie ręki czy uścisk,
  • pośredni kontakt z przedmiotami, z których korzysta osoba zakażona – mowa przykładowo o pościeli, a w przypadku dzieci, również o zabawkach.

Jeszcze do niedawna uznawano, że świerzb dotyka przede wszystkim osoby pochodzące ze środowisk, gdzie standard higieny jest niski. Dziś wiadomo, że brud nie jest jedynym czynnikiem, który może spowodować wystąpienie objawów wskazujących na świerzb. W przypadku najmłodszych bardzo istotne jest wpojenie im nawyku mycia rąk po zabawie czy korzystaniu z toalety, ale prawidłowa higiena nie zawsze uchroni przed zachorowaniem – aby świerzb u dzieci wystąpił, wystarczy, że w grupie przedszkolnej czy klasie będzie chorować jedno dziecko.

Z przeprowadzonych badań wynika, że do zakażeń świerzbowcem ludzkim dochodzi znacznie częściej w okresie jesienno-zimowym niż latem.

 

Objawy świerzbu – co wskazuje na świerzb?

Świerzb u niemowlaka czy małego dziecka diagnozuje się po objawach i przeprowadzonym badaniu. Do symptomów choroby zalicza się:

  • zmiany na skórze – pojawiają się grudki, pęcherzyki i krostki zlokalizowane na powierzchni dłoni i podeszw stóp, szyi i obrębie głowy,
    zaobserwowanie, że symptomy objawy nasilają się po kąpieli dziecka i w godzinach wieczornych,
  • występowanie tzw. przeczosów (pęknięć na skórze), złuszczenia i przebarwień pozapalnych – ich pojawienie się to efekt drapania skóry.

Starsze dzieci mogą skarżyć się także na świąd. Swędzenie w połączeniu z wykwintami na skórze to najpopularniejsze objawy świerzbu. Powyższe symptomy nie są jednak charakterystyczne wyłącznie dla świerzbu, stąd też tak ważne jest, aby lekarz dokonał wywiadu i badania, a dopiero następnie postawił prawidłową diagnozę. Obraz kliniczny może bowiem wskazywać także na inne schorzenia, np. kontaktowe zapalenie skóry.

Objawy świerzbu

 

Świerzb – leczenie

Skuteczność leczenia jest uzależniona od szybkości zdiagnozowania objawów i leków przepisanych przez lekarza. Współcześnie WHO zaleca stosowanie miejscowo preparatów, w składzie których znajduje się np. permetryna lub maści siarkowej. Niekiedy zalecania lekarza obejmują również podawanie doustnych leków.

Świerzb u dzieci jest szczególnie trudny do wyleczenia z uwagi na fakt, że to właśnie one są najbardziej narażone na zakażenie. Aby powzięte działania były skuteczne, często kuracji musi podjąć się cała rodzina. Obok stosowania preparatów zaleconych przez lekarza, niezbędne jest też zdezynfekowanie m.in. zabawek, z których dziecko korzysta.

Skóra dzieci jest bardzo delikatna i dlatego też wymaga specjalistycznej pielęgnacji. Preparaty przepisane przez lekarza i stosowane czy to miejscowo, czy też doustnie warto połączyć ze specjalistyczną linią emolientów Latopic. Składniki żelu do mycia ciała i włosów, kremu do rąk, kremu do twarzy i ciała mają szerokie działanie. Z jednej strony odbudowują uszkodzony naskórek, z drugiej łagodzą nieprzyjemne objawy świerzbu – świąd. Jednocześnie w składzie wszystkich wymienionych produktów znajduje się wiele składników aktywnych (m.in.: wosk z ziaren jęczmienia, ekstrakt z masła shea, mocznik, pantenol i polidokanol), nie ma zaś szkodliwych substancji, które mogłyby podrażniać.

[1] Brochocka A., Szczukowska H., Kasprzak. J., Retrospektywna ocena zachorowań na świerzb (scabies) – obecnie nie rejestrowanej, a w przeszłości najczęściej notowanej parazytozy na terenie Polski, http://www.phie.pl/pdf/phe-2014/phe-2014-1-062.pdf (dostęp 9.09.2018).

PRODUKTY POLECANE